Het jaar 2020 loopt op zijn eind. Een jaar waarvan we de bladzijde in veel opzichten wellicht het liefst zo hard mogelijk willen omslaan, maar als het om de Lelylijn gaat was het wél een jaar om met een goed gevoel op terug te kijken. Het was een jaar waarin de ontwikkelingen rondom het draagvlak voor de Lelylijn elkaar in hoog tempo opvolgden. Hieronder zetten wij de stand van zaken nog eens rustig op een rijtje.
In maart 2021 vinden er in Nederland parlementsverkiezingen plaats. Voor Team Lelylijn, waartoe zich naast de initiatiefnemers van eerste uur – verenigd in de Initiatiefgroep Lelylijn – ook VNO-NCW Noord en een aantal noordelijke politici en ondernemers zich mogen rekenen, was het voornaamste doel om de Lelylijn in het nieuwe regeerakkoord te krijgen. Om dat voor elkaar te krijgen moet de beoogde nieuwe noordelijke spoorverbinding eerst in zoveel mogelijk verkiezingsprogramma’s worden opgenomen. Nu vrijwel alle verkiezingsprogramma’s geschreven zijn en op goedkeuring van de partijleden konden rekenen, tekent zich een overweldigend aantal partijen af waar de Lelylijn daadwerkelijk de eindstreep heeft gehaald. In alfabetische volgorde: CDA, ChristenUnie, D66, PvdA, Partij voor de Dieren, SGP, SP en VVD hebben de spoorlijn allemaal in hun programma staan. Welke politieke voorkeur je ook hebt, vanuit Lelylijn-perspectief kunnen de verkiezingen met vertrouwen tegemoet gezien worden!
Naast het regeerakkoord ligt er nog een aantrekkelijke alternatieve route open voor de Lelylijn. Het Nationaal Groeifonds, waarin voor de periode 2021-2026 een bedrag van 20 miljard euro voor kennisontwikkeling, (slimme) infrastructuur en innovatie is gereserveerd, werd onlangs in het programma Buitenhof door staatssecretaris Stientje van Veldhoven nadrukkelijk gelinkt aan de Lelylijn. “Ik vind het een goed project voor het Groeifonds,” zo liet de bewindsvrouw weten, die het in dezelfde uitzending had over “de kwetsbaarheid van het spoornetwerk, en onze ambitie rond de landsdelen – vanuit onze visie op Nederland, de ruimte benutting van Nederland […]” en gaf aan dat er vanuit die invalshoek bezien “reden is om zeer serieus met de Lelylijn aan de slag te gaan.”
Dan is er nog een derde optie die mogelijk een springplank kan zijn naar de realisatie van de spoorlijn. Dat is een voorstel dat afkomstig is van CDA-Tweede Kamerlid Mustafa Amhaouch. Amhaouch pleit voor een Deltaplan voor het Noorden. Volgens Amhaouch kan het Noorden een schaalsprong maken door de aanleg van de Lelylijn in combinatie met de bouw van 100.000 woningen.
De ambitie van de EU om Europese vliegreizen zoveel mogelijk te vervangen door treinreizen – met name met het oog op de klimaatdoelstellingen – biedt ook een interessant aanknopingspunt. Eentje die soms nog wat onderbelicht blijft, maar de Lelylijn als onderdeel van een snelle treinverbinding tussen de Randstad en Duitsland (Bremen, Hamburg) met Scandinavië als verderop gelegen bestemming is een serieuze mogelijkheid die de afgelopen tijd ook in de Tweede Kamer meerdere malen de revue is gepasseerd.
Via welke route de Lelylijn ook wordt benaderd, de beweegredenen van de pleitbezorgers sluiten vaak goed aan bij de visie van professor Rob van der Bijl, die eerder al benadrukte dat de realisatie van de spoorverbinding vooral niet gezien moet worden als doel maar als middel. Met de totstandkoming van de Lelylijn wordt aan een belangrijke infrastructurele randvoorwaarde voldaan voor de sociaal-economische versterking van het Noorden, zo stelt Van der Bijl.
Heeft de Lelylijnlobby ook een achilleshiel? Ja, en daar zijn we als Team Lelylijn van meet af aan op gewezen: wees als Noorden eensgezind in je ambitie. Zowel Van Veldhoven als Amhaouch maakte dit tijdens het jaarlijkse MIRT-overleg (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport) van 7 december nog maar weer eens kenbaar. Laatstgenoemde benadrukte dat de vier noordelijke provincies (Drenthe, Flevoland, Friesland en Groningen) goed moeten samenwerken om de Lelylijn uiteindelijk te realiseren. Dat is een wijs advies om 2021 mee in te gaan, helemaal in de wetenschap dat de Tweede Kamer de juiste wissel naar het Noorden al genomen
Nieuwsoverzicht